خانم نفیسه مظاهری از اساتید حوزه علمیه نورالزهرا(س) در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در تهران، با بیان این که روایات زیادی درباره علوم مختلف از امام هادی(علیهالسلام) به دست ما رسیده است، اظهار داشت: علاوه بر اینکه میراث ائمه پیشین توسط امام(ع) و از طریق ایشان به آیندگان و علمای اسلام و روات احادیث منتقل شده؛ میراثهای گرانبهای فراوان که محتوای آنها دارای پیامهای معنوی بسیار عمیق و دقیق فلسفی، کلامی، معرفتی، و اخلاقی که زینت بخش فرهنگ تشیع و اسلام ناب محمدی(ص) است، هم اکنون در دسترس ما قرار دارد.
وی افزود: از جمله میراثهای گرانبهایی که از آن حضرت بر جای مانده، متن زیارت جامعه کبیره به عنوان یک دوره کامل امام شناسی است. مضامین عالی این زیارت نامه بیانگر جایگاه معنوی و هدایتی ائمه(ع) در جامعه است، اوصاف و ویژگیهای ائمه(ع) در این متن به عالیترین عبارات و رساترین بیانات تبیین، و تفاوت مکتب امامت با مکاتب دیگر به خوبی روشن شده است.
مظاهری در ادامه به تبیین شرایط سیاسی و اجتماعی دوران امامت حضرت هادی(ع) اشاره کرد، و گفت: در عصر ایشان فرقهها و گروههای منحرف فراوانی شروع به فعالیت کرده و مردم را فریب میدادند، که یکی از آنها، غُلات بودند. آنها با غلو کردن درباره مقامات اهل بیت(علیهمالسلام)، موجب اذیت و آزار امام هادی(علیهالسلام) و شیعیان میشدند.
استاد حوزه علمیه خواهران تهران افزود: رهبران گمراه غلات عبارت بودند از «علی بن حَسَکه»، «قاسم یقطینی»، «محمدبن نصیر فِهری» و «فارس بن حاتم». امام(علیهالسلام) ضمن تبری جستن از آنها، روشنگریهای لازم را به شیعیان میدادند، از این رو حضرت هادی(علیه السلام) طی نامهای و در پاسخِ سؤالات مردم، به شیعیان اعلام کردند؛ عقاید و افکار ابن حَسَکه باطل و او فردی منحرف و کافر است.
وی اضافه کرد: علاوه بر این، فرقه معتزله که از عقل گرایان افراطی بودند با طرح موضوع مخلوق بودن قرآن، اعلام کردند که اعتقاد به قدیم بودن غلط است و باید با آن مخالفت کرد، از این رو امام هادی(ع) سکوت در برابر این افکار را جایز نشمردند و با اعلام این که درباره قرآن فقط معتقد به «کلام خدا بودن» باشید، خط بطلانی بر بحث های جنجالی و بیفایده معتزله و گروههای دیگر کشیدند.
مظاهری در پایان با اشاره به شبکه ارتباط وکالتی امام هادی(ع) با شیعیان، آن را روشی نو و خاص ارزیابی کرد و بیان داشت: شبکه ارتباطی و مخفی وکالت، با ابتکار امام جواد و امام هادی(علیهماالسلام) جهت برقراری ارتباط منطقی و حساب شده با نمایندگان و شیعیان در مناطق مختلف جامعه اسلامی که زیر نظر و کنترل مأموران حکومت عباسی بود، تأسیس شد.
وی افزود: هدف اصلی این تشکیلات، جمع آوری خمس، زکات، نذورات و هدایا از سوی شیعیان و علاقه مندان خاندان عصمت و طهارت(علیهمالسلام) بود که توسط وکلاء و نمایندگان جمعآوری و خدمت امام هادی(ع) ارسال میشد. از سوی دیگر این شبکه مأموریت داشت تمامی سؤالات و مشکلات فقهی و عقیدتی شیعیان و سایر مسلمانان را جمعآوری و پاسخ آنها را از امام هادی(علیهالسلام) دریافت و سپس به آنان تحویل دهد.
42/313